ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ ΓΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
…ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΑΣ
Για μια κοινωνία που θα εξελίσσεται, θα δρα, θα επιμορφώνεται, θα αναπτύσσεται πολιτιστικά και κοινωνικά, θα συμπεριφέρεται ηθικά
Γράφει ο
Δημήτρης Κακάτσος, Φυσικός – Περιβαλλοντολόγος – Επενδυτικός Σύμβουλος
Η τραγική κατάσταση της συνεχώς υποβαθμιζόμενης Εκπαίδευσης είναι δύσκολο να περιγραφεί αναλυτικά αν δεν τη ζήσει κάποιος από κοντά ως μαχόμενος δάσκαλος που νοιάζεται πραγματικά για τους μαθητές του ή ως ασυμβίβαστος γονέας που εποικοδομητικά πάντα θέλει την πρόοδό της. Γιατί υπάρχουν συμβιβασμένοι και αδιάφοροι τόσοι γονείς όσο και εκπαιδευτικοί.
Οι μαθητές φορτώνονται με τόνους βιβλίων, ειδικά στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση, που τα αποβλακώνουν, αντί να τα ωφελήσουν. Οι δάσκαλοι όλων των βαθμίδων προσπαθούν – μάταια τις περισσότερες φορές – να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα. Φέτος μάλιστα - με όλα αυτά τα ευτράπελα της τηλεκπαίδευσης και χωρίς εργαστήρια - το επίπεδο της παρεχόμενης διδασκαλίας ήταν στο 40 με άριστα το 100, αλλά ο βαθμός δυσκολίας των εξεταστικών σε ΑΕΙ και ΕΜΠ ήταν στο 140, μήπως και υπάρξει περίπτωση αντιγραφής. Ο μέσος, όμως, μαθητής στην επαρχία, με όλους αυτούς τους περιορισμούς, που να τον βρει τον καθηγητή πανεπιστημιακού επιπέδου για να τον βοηθήσει?
Το εκπαιδευτικό σύστημα με τις ανά διετία μεταρρυθμίσεις του κάθε υπουργού ή υφυπουργού δε βοηθήθηκε από πουθενά, απλά ανακυκλώνονταν συνεχώς παλιά υλικά και αμφισβητούμενες πρακτικές από ξένα κράτη που δε χωρούν στο δικό μας εκπαιδευτικό σύστημα. Οι λεγόμενες ‘μεταρρυθμίσεις’ αποδιοργάνωσαν περισσότερο τη δομή του, δημιούργησαν παπαγάλους χωρίς κριτική σκέψη, κυριάρχησε η ανικανότητα χωρίς έλεγχο, σωστή και έγκυρη αξιολόγηση δεν υπάρχει και η ασυδοσία συνεχίζεται. Στο μαθητή κυριαρχεί ο φόβος μην τυχόν απαντήσει λανθασμένα και ντροπιαστεί από τους υπόλοιπους συμμαθητές ενώ και η απάντηση δεν δίνεται με εύπεπτο και κατανοητό τρόπο. Μαθαίνεις από τα λάθη σου, έτσι δε λέμε? Οι απορίες δε γεννιούνται και αν γεννιούνται δε λύνονται πλήρως, οι απαντήσεις δεν εκμαιεύονται, η εξεταστέα ύλη δεν διδάσκεται συνολικά. Στείρες γνώσεις χωρίς φαντασία, διάλογο, όραμα και έμπνευση δρουν ανασταλτικά. Γιατί να μην καλλιεργούμε από το Δημοτικό την πρωτοβουλία, την ανάληψη ευθυνών, την επιβράβευση μιας ηθικής πράξης, την αγάπη για την οποιαδήποτε δουλειά? Η ισοπέδωση των πάντων προς τα κάτω με την ανταμοιβή της ελάχιστης προσπάθειας ή η χαριστική βαθμολογία και προαγωγή στην επόμενη τάξη είναι επιβλαβής τόσο για τους μαθητές όσο και για το κοινωνικό σύνολο με τους μέτριους και ανεύθυνους να ενθαρρύνονται και τους άξιους και ικανούς να μην προβάλλονται.
Πώς αλλιώς θα δημιουργήσεις μια κοινωνία που θα εξελίσσεται, θα δρα, θα επιμορφώνεται, θα αναπτύσσεται πολιτιστικά και κοινωνικά, θα συμπεριφέρεται ηθικά, θα λύνει τις διαφορές της πολιτισμένα? Μόνο με στοχευμένες δράσεις η εκπαίδευση θα παίξει τον πρωταρχικό της ρόλο να αναμορφώνει τον άνθρωπο, να τον κάνει πιο υπεύθυνο, πιο ευαίσθητο, πιο συνειδητοποιημένο. Δεν είπε τυχαία ο Γιώργος Σεφέρης ότι « Η ευθύνη αρχίζει από τα όνειρα». Η ευθύνη γεννά χρέος και αυτό το καθήκον σε οποιαδήποτε δράση μας. Αν όμως δεν υπάρχει όραμα και υπεύθυνοι δάσκαλοι πώς θα νιώσει ο μαθητής την ευθύνη, πώς θα καταλάβει την αξία του διαλόγου, την έννοια της ελευθερίας? Η γνώση του να λειτουργώ πάντα με ηθική και να γνωρίζω πότε είμαι ελεύθερος ως άνθρωπος αποτελεί και το στόχο μιας εκπαίδευσης εστιασμένης στην καλλιέργεια του νου.
Συνοψίζοντας, λοιπόν, ποιος είναι ο αληθινός σκοπός της Παιδείας? Να μορφώνει, να καλλιεργεί, να εκπολιτίζει, να ανυψώνει τον Άνθρωπο - και αυτό πρέπει να διδάξουμε στα παιδιά μας -ώστε να λάμπει μεταξύ των συνανθρώπων του σκορπώντας γνώσεις και Αρετές. ώστε όλοι μαζί να δοξάζουμε τον Θεό.